夫佳兵者，不祥之器，物或惡之，故有道者不處焉。 君子居則貴左，用兵則貴右。 兵者，不祥之器，非君子之器，不得已而用之。 恬淡為上，勝而不美。 而美之者，是樂殺人。 夫樂殺人者，不可以得志於天下矣。 吉事尚左，凶事尚右。 偏將軍居左，上將軍居右，言以喪禮處之也。 殺人之衆，以哀悲泣之，戰勝以喪禮處之。

佳兵者，不祥之器，物或惡之，故有道者不處。 君子居則貴左，用兵則貴右。 兵者不祥之器，非君子之器，不得已而用之。 恬淡為上，勝而不美。 樂殺人者，不可以得志於天下。 吉事尚左，凶事尚右。 偏將軍居左，上將軍居右，以喪禮處之。 殺人之衆，以哀悲泣之，戰勝以喪禮處之。

• Hai bản thống nhất về ý: binh là khí xấu, chỉ dùng khi bất đắc dĩ.
• “左/右” biểu trưng cho lành và dữ: trái là tường hòa, phải là chiến sự.

Vũ khí đẹp là khí chẳng lành, vạn vật đều ghét, nên người theo Đạo không ở nơi ấy. Bậc quân tử ở thì quý bên trái, dùng binh thì quý bên phải. Binh là khí chẳng lành, không phải vật của quân tử, chỉ bất đắc dĩ mới dùng. Khi dùng, lấy sự yên tĩnh làm quý; thắng mà không lấy đó làm vui. Kẻ lấy chiến thắng làm vui, tức là ưa giết người — người như vậy không thể được lòng thiên hạ. Việc lành thì chuộng bên trái, việc dữ thì chuộng bên phải. Tướng phụ ở bên trái, đại tướng ở bên phải, nghĩa là lấy lễ tang mà xử sự. Giết nhiều người thì thương xót mà khóc, thắng trận cũng nên dùng lễ tang mà đối xử。

• “Vũ khí đẹp là khí chẳng lành”: bất kỳ công cụ giết chóc nào, dù làm tinh xảo đến mấy, vẫn mang khí dữ. Dùng nó là đánh thức điều bất an trong lòng người. 👉 Như trong đời: lời sắc bén, nếu dùng để thắng người khác, cũng làm tổn thương.

• “Người theo Đạo không ở nơi ấy”: không tìm vui trong thắng thua. Người có Đạo tránh nơi bạo lực, dù chỉ trong tâm.

• “Binh là khí chẳng lành, chỉ bất đắc dĩ mới dùng”: đôi khi phải hành động cứng rắn, nhưng tâm vẫn phải mềm, không ưa chém giết. 👉 Trong công việc, khi buộc phải kỷ luật ai, hãy làm vì trách nhiệm, không vì giận dữ.

• “Thắng mà không vui”: chiến thắng luôn là cái giá. Có người thua, có điều mất. Biết điều đó thì lòng không thể vui trọn.

• “Lấy lễ tang mà xử sự”: ý nói giữ lòng thương xót, coi chiến thắng như điều đáng tiếc, không phải để tự hào. 👉 Dù đạt được thành tựu lớn, người trí vẫn khiêm tĩnh, nhớ rằng có cái gì đó đã mất đi.

• Binh là công cụ chẳng lành, chỉ dùng khi thật cần.
• Thắng mà không vui, vì chiến thắng là tổn thất.
• Hành động mạnh nhưng giữ lòng mềm — đó là Đạo của nhân từ và tỉnh thức.

• Nhầm: “Không dùng binh” = yếu hèn, không tự vệ. Gỡ: Là tránh khởi sự bạo lực, nhưng vẫn biết bảo vệ chính nghĩa khi cần.

• Nhầm: “Thắng mà buồn” = chối bỏ thành quả. Gỡ: Không phải phủ nhận, mà là nhìn thắng lợi với lòng tỉnh táo và thương xót.

Chương 31 dạy: người theo Đạo không lấy bạo lực làm vui, không lấy thắng làm kiêu. Hành động bất đắc dĩ, mà tâm vẫn mềm và sáng — đó là thắng mà không tổn, mạnh mà không hại。