Keyboard shortcuts

Press or to navigate between chapters

Press S or / to search in the book

Press ? to show this help

Press Esc to hide this help

Đạo Đức Kinh — Chương 56

Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)


I. Đối chiếu bản gốc

  • Vương Bật: Chương 56
  • Mã Vương Đôi: Thuộc 德經, tiếp sau chương 55。

II. Nguyên văn Hán cổ

Note

知者不言,言者不知。 塞其兌,閉其門,挫其銳,解其分,和其光,同其塵。 是謂玄同。 故不可得而親,不可得而疏; 不可得而利,不可得而害; 不可得而貴,不可得而賤。 故為天下貴。

Note

知者不言,言者不知。 塞其兌,閉其門,挫其銳,解其分,和其光,同其塵。 是謂玄同。 故不可得而親,不可得而疏; 不可得而利,不可得而害; 不可得而貴,不可得而賤。 故為天下貴。

Note

  • Hai bản thống nhất, chỉ khác về vị trí chấm câu nhỏ。

III. Bản dịch Việt

Note

Kẻ biết thì không nói,kẻ nói thì chưa biết。 Bịt miệng mình,đóng cửa lòng; Làm cùn sắc bén,gỡ rối phân biệt,hòa ánh sáng,đồng cùng bụi trần。 Ấy gọi là Huyền Đồng。

Nên không thể bị thân,không thể bị sơ; Không thể bị lợi,không thể bị hại; Không thể bị sang,không thể bị hèn。 Vì thế, là điều quý nhất dưới trời。


IV. Chú giải

Note

  • “Biết mà không nói”: không phải giấu tri thức, mà là không phô bày – vì Đạo không thể nói trọn bằng lời。

  • “Bịt miệng, đóng cửa lòng”: tiết lời, tĩnh ý – giữ tâm không tán loạn。

  • “Làm cùn sắc bén, hòa ánh sáng”: giảm góc cạnh, hòa đồng – để sống thuận tự nhiên。

  • “Đồng cùng bụi trần”: hòa mình giữa đời mà không bị đời làm đục;ẩn mình mà vẫn sáng。

  • “Huyền Đồng”: sự hợp nhất huyền diệu – nơi mọi đối lập đều tan hòa。


V. Khái quát ý nghĩa

Note

  • Kẻ thật biết không cần nói – họ sống theo Đạo, nên tự nhiên biểu hiện。
  • Hòa mà không mất mình, tĩnh mà không lìa đời。
  • Khi đã đồng với vạn vật, chẳng ai có thể làm hại hay tôn, vì không còn phân biệt。

Tinh yếu: Biết sâu thì lặng;lặng thì hòa;hòa thì vô ngại。


VI. Bài học ứng dụng

Hình ảnhBài họcỨng dụng
Không nói mà biếtHành hơn nóiDạy bằng việc làm, không bằng lời
Làm cùn sắc bénGiảm cạnh tranhKhiêm tốn, nhường nhịn để hòa việc
Đồng cùng bụi trầnHòa nhập mà không lẫnSống giữa đời mà không mất gốc, giữ lòng trong tĩnh

VII. Ngộ nhận & Gỡ giải

Note

  • Nhầm: “Không nói” là im lặng tuyệt đối。 Gỡ: Là không phô trương, không lấy lời làm Đạo。

  • Nhầm: “Hòa ánh sáng, đồng bụi trần” là đánh mất bản thân。 Gỡ: Là hòa mà vẫn sáng – Đạo không đối kháng, mà dung chứa。


VIII. Kết luận

Note

Chương 56 dạy: người biết thật thì lặng, người lặng thật thì hòa。Hòa ánh sáng, đồng bụi trần – sống giữa đời mà vô ngại。Ấy là Huyền Đồng – cảnh giới cao nhất của người thuận Đạo。