Keyboard shortcuts

Press or to navigate between chapters

Press S or / to search in the book

Press ? to show this help

Press Esc to hide this help

Đạo Đức Kinh — Chương 52

Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)


I. Đối chiếu bản gốc

  • Vương Bật: Chương 52
  • Mã Vương Đôi: Thuộc 德經, tiếp sau chương 51。

II. Nguyên văn Hán cổ

Note

天下有始,以為天下母。 既得其母,以知其子; 既知其子,復守其母,沒身不殆。 塞其兌,閉其門,終身不勤; 開其兌,濟其事,終身不救。

見小曰明,守柔曰強。 用其光,復歸其明,無遺身殃,是為習常。

Note

天下有始,以為天下母。 既得其母,以知其子; 既知其子,復守其母,沒身不殆。 塞其兌,閉其門,終身不勤; 開其兌,濟其事,終身不救。

見小曰明,守柔曰強。 用其光,復歸其明,無遺身殃,是為習常。

Note

  • Hai bản thống nhất, chỉ khác cách ngắt câu nhỏ。

III. Bản dịch Việt

Note

Trời đất có khởi đầu — ấy là Mẹ của thiên hạ。 Đã biết Mẹ, thì biết Con; Đã biết Con, lại giữ được Mẹ — suốt đời không nguy。

Bịt cửa miệng, đóng cửa lòng — sống yên không mệt; Mở cửa miệng, xen vào việc — suốt đời chẳng yên。

Thấy cái nhỏ là sáng,giữ cái mềm là mạnh。 Dùng ánh sáng mà trở về nguồn sáng,thân không họa — đó là thuận theo Đạo thường。


IV. Chú giải

Note

  • “Mẹ thiên hạ”: chỉ Đạo — gốc sinh ra muôn vật。 Biết Mẹ (biết gốc), thì hiểu Con (hiện tượng)。Hiểu Con mà không quên Mẹ, tức là trở về nguồn。

  • “Bịt cửa miệng, đóng cửa lòng”: không phải cấm nói, mà là giữ tâm không phóng tán, ý không chạy theo dục vọng。

  • “Thấy nhỏ là sáng”: thấy điều vi tế, nhận được gốc trong cái nhỏ – đó là minh。

  • “Giữ mềm là mạnh”: biết thuận, không đối kháng – đó là sức mạnh của Đạo。

  • “Dùng ánh sáng mà về nguồn sáng”: lấy tri thức mà soi trở lại bản thể, không lạc vào tri thức。


V. Khái quát ý nghĩa

Note

  • Biết gốc thì không loạn;biết mẹ thì không mất con。
  • Giữ tâm lặng, ít nói, không chạy theo ngoài – đó là an。
  • Thấy nhỏ, giữ mềm, trở về sáng – đó là thuận Đạo。

Tinh yếu: Biết gốc, giữ mềm, về sáng – ấy là thuận theo Đạo của Mẹ muôn loài。


VI. Bài học ứng dụng

Hình ảnhBài họcỨng dụng
Mẹ và conBiết gốc, hiểu ngọnTrong công việc, nắm nguyên lý thay vì rối ở chi tiết
Đóng cửa lòngGiữ tâm tĩnhKhi bị cuốn vào ồn ào, quay về hơi thở và tĩnh lặng
Thấy nhỏ là sángNhìn sâu điều vi tếQuan sát điều nhỏ trong người, trong việc để thấy căn nguyên

VII. Ngộ nhận & Gỡ giải

Note

  • Nhầm: “Bịt cửa miệng” là cấm lời。 Gỡ: Là tiết lời, không phô trí;giữ tâm không phóng。

  • Nhầm: “Giữ mềm là yếu” 。 Gỡ: Mềm là thuận, thuận thì bền – sức mạnh thực là linh hoạt。


VIII. Kết luận

Note

Chương 52 dạy: Biết Mẹ, giữ Con – gốc và ngọn đều rõ;thấy nhỏ là sáng, giữ mềm là mạnh。Dùng ánh sáng để về với nguồn sáng, không bị đời cuốn – ấy là thuận theo Đạo thường của vũ trụ。